مراسم ازدواج در تهران قديم

در قديم الايام، مراسم خواستگاري در تهران داراي رسم و رسومات خاص خود بوده است آيين ازدواج به اين صورت بوده كه مادر فردي كه تصميم به ازدواج و همسرگزيني داشته به تني چند از زناني كه كارشان پرس و جو و يافتن دختر مناسب و مورد نظر است، مي سپرد. اگر دختري با شرايط مناسب سراغ دارند به وي معرفي نمايند پس از مدتي يكي از اين زنان دختري را انتخاب و به همراه يك يا چند نفر از زنان خانواده داماد سرزده به خانه او مي رفتند تا دختر را ببينند.
دختر دم بخت و مورد نظر مدتي پس از ورود خواستگاران با كاسه اي آب وارد اتاقي كه در آنجا خواستگاران نشسته بودند مي شد و آب را به آنها تعارف مي كرد و كناري مي نشست، در اين هنگام يكي از زنان خواستگار (كه معمولا مسن تر و با تجربه تر بود) به نزد دختر رفته و چادر يا چارقد او را كنار مي زد و دستي به سرش مي كشيد و موهايش را جابجا مي كرد تا مطمئن شود دختر كم مو يا موهايش عاريتي نباشد. بعد از آن به نحوي زيركانه از دهان، بدنش، بو مي كشيد تا مطمئن شود آن دختر بوي بد نمي دهد.
پس از طي اين تشريفات و مورد پسند واقع شدن دختر، خواستگاران به خانه برگشته و آنچه را ديده و مشاهده كرده بودند با جواني كه قصد ازدواج داشت در ميان مي گذاشتند در صورت موافقت وي، پدر داماد همراه با چند تن از بزرگان و ريش سفيدان فاميل به خانه دختر رفته و به اصطلاح شيريني مي خوردند.
فرداي آن روز مادر، خاله، عمه و ديگر اقوام نزديك داماد براي «بله برون» به خانه عروس رفته و راجع به مهريه و روز عقد و مسائلي از اين قبيل صحبت مي كردند. پس از چند روز از طرف خانواده داماد هدايايي كه در چندين و چند مجمعه قرار داده شده بود به منزل عروس فرستاده مي شد كه از جمله هدايا مي توان به شيريني و ميوه هاي فصل اشاره داشت.
پس از خواستگاري و پسند طرفين و انجام مراسم «بله برون» قرار خريد وسايل عروس، گذاشته مي شد. براي اين خريد يك يا دو نفر از خانواده عروس و داماد انتخاب مي شدند. معمولا مادر و خواهر عروس و داماد از جمله كساني بودند كه حق حضور در مراسم خريد را داشتند. لازم به توضيح است اين خريد بدون حضور عروس و داماد انجام شده و در عوض نمايندگان آنان به سليقه خود وسايل مورد نيازشان را خريداري مي كردند ضمن اينكه تمامي خرج خريدها به عهده داماد بود.
منبع:نشريه ي شاهد جوان شماره ي 53